...
 

JapońskiFestiwal Ōgisai Kurokawa Nō (jap. 扇祭黒川能, „wachlarz Kurokawa”)

10 stycznia 2023

Co roku na przełomie stycznia i lutego ludzie z całego świata przyjeżdżają do małej japońskiej wioski Kurokawa, aby uczestniczyć w Ōgisai Kurokawa Nō (jap. 扇祭黒川能, czyli „festiwalu wachlarza”). Jego wyjątkowość polega na tym, że skupia się wokół japońskiego teatru Nō w jego dawnej dziewiczej formie z XV wieku, kiedy to właśnie powstawał. Matsuri to ma...

Co roku na przełomie stycznia i lutego ludzie z całego świata przyjeżdżają do małej japońskiej wioski Kurokawa, aby uczestniczyć w Ōgisai Kurokawa Nō (jap. 扇祭黒川能, czyli „festiwalu wachlarza”). Jego wyjątkowość polega na tym, że skupia się wokół japońskiego teatru Nō w jego dawnej dziewiczej formie z XV wieku, kiedy to właśnie powstawał. Matsuri to ma charakter widowiska obrzędowego i jest ściśle związane z shintō, dlatego też tak wiele osób chce uczestniczyć w tym niezwykłym przedstawieniu odgrywanym dla bogów. Dostarcza on bowiem niesamowitych przeżyć duchowych i artystycznych.

Teatr Nō – czym się charakteryzuje

Mówiąc o tym festiwalu, należy najpierw pokrótce opowiedzieć o samym teatrze Nō, który odgrywa tu największą rolę. Jest on jednym z gatunków klasycznego teatru japońskiego, którego początek datuje się na koniec XIV wieku. Łączy w sobie taniec, muzykę (wokalną i instrumentalną) oraz słowo, a jego głównymi cechami charakterystycznymi są subtelność i symboliczność. Sława teatru Nō rozciąga się na cały świat. Reprezentowany jest przez pięć szkół – rodów: Kanze, Kongō, Komparu, Hōshō i Kita.

Jak wygląda festiwal, czyli kilka słów o specjalnej scenie i maskach

Bardzo ważną rolę odgrywa tu scena, która zawsze wygląda tak samo. Zbudowana jest z cyprysu japońskiego, co sprawia wrażenie czystości i prostoty. Cała jest osłonięta dachem wspieranym na kolumnach. Podzielona jest na kilka części: scenę główną, pomost od niej odchodzący, na którym rosną trzy małe sosny (prowadzi on do pomieszczenia, w którym aktor zakłada maskę), wydzieloną przestrzeń z prawej strony sceny (miejsce dla chóru), oraz scenę tylną (miejsce dla muzyków grających na fletach i bębnach). Na scenie praktycznie nie ma dekoracji, a zdobią ją jedynie aktorzy odziani w bardzo strojne, kolorowe kostiumy wzorowane na ubraniach noszonych od X do XV wieku. Nieodłącznym elementem przedstawienia są maski, przedstawiające duchy, demony, bóstwa, a także kobiety. Na scenie praktycznie tylko występują mężczyźni, tak więc musza przywdziewać maski, aby odgrywać role kobiece. Ostatnimi czasy co raz częściej, zakaz mówiący o niemożliwości uczestnictwa kobiet w teatrze jest łamany. Maski mogą przybierać najróżniejsze formy, gdzie różnią się wielkością i kolorami. Obecnie używa się ponad 100 modeli.

Program teatru Nō

Pełny program teatru Nō składa się z pięciu sztuk, kolejno po sobie wystawianych. Pierwsze miejsce zajmują sztuki o bogach, w których się je wychwala. Zazwyczaj bóstwo przybiera ludzką postać i opowiada o swoim życiu w świątyni, po czym wykonuje majestatyczny taniec. Następnie wystawiane są sztuki o wojownikach, kobietach, obłąkanych, i na sam koniec o demonach. Przedstawienie sztuki teatru nō jest najważniejszym punktem festiwalu, do którego przygotowują się wszyscy mieszkańcy wioski przez cały rok. Co ciekawe, żaden z nich nie jest specjalistą jeśli chodzi o teatr, tak więc dla amatorów są to bardzo wyczerpujące czynności. Ōgisai Kurokawa nō uświetnia obchody Nowego Roku, a poświęcony jest bóstwom opiekuńczym, którzy czuwają nad dobrobytem i bezpieczeństwem wioski. Przez cały rok znajdują się one w świątyni shintoistycznej Kasuga, gdzie ludzie przychodzą się pomodlić i prosić między innymi o urodzaj ryżu.

Data i czas festiwalu

Uroczystości festiwalowe rozpoczynają się pierwszego lutego o godzinie 6:00 w świątyni Kasuga, gdzie zbiera się nieliczna grupa ludzi składająca modlitwę bóstwom opiekuńczym. Następnie ze świątyni zabierane są ogromne wachlarze (ōgi) wiszące pod sufitem na specjalnej półce, które przenosi się do miejsca wystawienia sztuki (co roku jest to inne miejsce). Wachlarze te wykonane są z drzewców połączonych pasmami białego płótna i symbolizują obecność bóstw. O godzinie 17:00 rozpoczyna się przedstawienie, ale już od południa mieszkańcy wioski tłumnie przybywają, aby zająć jak najlepsze miejsce. Po jego zakończeniu wszyscy udają się do świątyni Kasuga, gdzie oddaje się ponownie cześć bogom, a następnie mają miejsce zawody sportowe. Drużyna, która zwycięży cieszy się przywilejami, takimi jak na przykład spotkanie z mnichami ze świątyni. Po zawodach, odbywa się jeszcze jedno przedstawienie teatru nō, tym razem w Kasuga. Festiwal ten jest bardzo ważnym elementem kultury japońskiej, gdyż oprócz oddawania czci bóstwom, skupia się na sztuce teatru nō, który dla Japończyków ma ogromne znaczenie.

Sandra Jaworska

Kontakt
ul. Królowej Jadwigi 18, 85-231 Bydgoszcz
+48 732 242 007
Poniedziałek - Piątek 8:00 - 12:00/ 16.00 - 20.00
Seraphinite AcceleratorOptimized by Seraphinite Accelerator
Turns on site high speed to be attractive for people and search engines.