JapońskiMatsuri

Matsuri (jap. 祭り) możemy przetłumaczyć jako po prostu służenie bóstwom, oddawanie im czci. Możemy to robić poprzez postępowanie zgodnie z ich wolą i modlenie się w świątyniach lub przed domowym ołtarzykiem – kamidama, oraz biorąc udział w licznych festiwalach, które to noszą nazwę właśnie matsuri. Odbywają się one na terenie całej Japonii, z różnych okazji i w różnych intencjach, z przewagą tych pod patronatem świętych przybytków shintoistycznych. Ich różnorodność jest praktycznie nieograniczona, a ich liczba sięga tysięcy. Nie ma dnia, by gdzieś w Kraju Kwitnącej Wiśni nie odbywał się jakiś festiwal. Matsuri dzielą się na te mniejsze – lokalne („wioskowe” lub dzielnicowe), których celem jest na przykład uczczenie boga-przodka lub bóstwa-opiekuna, oraz na te większe – ogólnokrajowe. W przypadku tych drugich, są one o wiele bardziej widowiskowe, trwają przeważnie kilka dni, a ich przygotowanie wymaga bardzo dużo czasu i wysiłku. Gromadzą tłumy Japończyków w każdym wieku, ale także są bardzo popularne wśród turystów, zafascynowanych kulturą Japonii. W Polsce, a także innych krajach, święta albo nie są obchodzone, albo jedynie w gronie rodziny czy przyjaciół. Tak więc japońska obrzędowość może wzbudzać ogromne emocje i przyciągać tłumy ludzi z całego świata. Do najbardziej popularnych matsuri należą: Aoi matsuri, Gion matsuri, Jidai matsuri, Kanda matsuri, Kantō matsuri, Mizukake matsuri, Nada no kenka, Nakizumo, Ōgisai Kurokawa nō, Setsubun, Shichi go san i Yuki matsuri. Wiele z nich sięga korzeniami do starożytności, a wywodzi się z przeróżnych obrzędów rolniczych, kiedy to Japończycy zaklinali żywioły, aby zwiększyć urodzaj upraw.

Podstawowa struktura matsuri, które obdywają się w świątyniach, składa się z harai (jap. 祓い) – oczyszczenia, shinsen (jap. 神饌) – składania ofiar, oraz norito (jap. 祝詞) – modlitwy. Czynności te wykonywane są przez kapłanów, ale zdarza się, że wierni także biorą w nich udział. Po ich zakończeniu, następuję najbardziej widowiskowa część, czyli kami nigiwai (jap. 神賑わい) – muzykowanie i tańce na przykład gagaku1 i kagura2. Nie może także zabraknąć przedstawień, na przykład bugaku 3oraz pokazów sztuk walk, zawodów konnych czy łuczniczych. Kiedy przedstawienia dobiegną końca, przychodzi czas na shinkō , czyli procesje, w których grupka ludzi nosi substrat bóstwa w palankinach4, tzw. mikoshi. Parady mikoshi dzięki widowiskowości i kolorystyce, na przykład strojów i dekoracji są bardzo entuzjastycznie przyjmowane. Co ciekawe, miejskie matsuri często nie różnią się zbytnio od tych wiejskich. Oczywiście nikt w betonowej dżungli, jaką jest Tōkyō, nie będzie się modlił o urodzaj ryżu, ale żywiołowość i niesamowita pozytywna energia, jaka płynie z tychże festiwali, wszędzie jest taka sama.