NiemieckiCzasowniki zwrotne

Czasowniki zwrotne składają się z czasownika i zaimka zwrotnego „sich”. W języku niemieckim najpierw zapisujemy zaimek zwrotny „sich”, a następnie czasownik w bezokoliczniku (sich waschen – myć się). Kolejność zmienia się, gdy czasownik jest odmieniony (ich wasche mich – myję się).

 

Do podstawowych czasowników zwrotnych w języku niemieckim należą:

sich anziehen – ubierać się

sich ausziehen – rozbierać się

sich baden – kąpać się

sich bedanken – dziękować

sich beeilen – pośpieszyć się

sich befinden – znajdować się

sich beschäftigen (mit) – zajmować się

sich duschen – brać prysznic

sich entschuldigen (für) – przepraszać

sich erholen – odpoczywać

sich erkälten – przeziębiać się

sich freuen (auf/über) – cieszyć się

sich fühlen – czuć się

 

sich interessieren (für) – interesować się

sich kämmen – czesać się

sich rasieren – golić się

sich setzen – siadać

sich treffen (mit) – spotykać się

sich unterhalten – rozmawiać

sich verabschieden (von) – pożegnać się

sich verspäten – spóźniać się

sich vorstellen – wyobrażać sobie, przedstawiać się *

sich waschen – myć się

sich wundern – dziwić się

sich D. etw. wünschen – coś sobie życzyć

 

* Uwaga! czasownik sich vorstellen zmienia swoje znaczenie w połączeniu z różnymi przypadkami. Jeśli użyjemy biernika, to będzie oznaczał „przedstawiać się”. W połączeniu z celownikiem natomiast będzie znaczył „wyobrażać sobie”.

 

Kann ich mich vorstellen? – Czy mogę się przedstawić?

Stele dich jetzt kurz vor. – Przedstaw się teraz krótko.

Stellst du dir vor, dass du auf einer Insel bist? – Czy wyobrażasz sobie, że jesteś na wyspie?

Ich stelle mir vor, dass ich reich bin. – Wyobrażam sobie, że jestem bogaty/bogata.

 

► Niektóre czasowniki w języku niemieckim są zwrotne, a w języku polskim używa się ich bez zaimka zwrotnego się. np.: spielen – bawić się, lernen – uczyć się, lachen – śmiać się, enden – kończyć się, gefallen – podobać się, beginnen/anfangen – zaczynać się

► Również w języku niemieckim istnieją czasowniki zwrotne, które w języku polskim są niezwrotne. np.: sich setzen – siadać, sich erholen – wypoczywać , sich entschuldigen – przepraszać , sich unterhalten – rozmawiać, sich bedanken – dziękować

► Jeśli zaimek zwrotny jest dopełnieniem w bierniku i może zostać zastąpiony przez inne dopełnienie w bierniku to taki czasownik zwrotny nazywamy „nieprawdziwym”.

 

• sich setzen – siadać /setzen – sadzać

Die Gäste setzen sich an den Tisch. – Goście siadają przy stole.

Der Kellner setzt (wen?) die Gäste an den Tisch. – Kelner sadza (kogo?) gości przy stoliku.

• sich schminken – malować się / schminken – malować (kogoś)

Ich schminke mich täglich. – Maluję się codziennie.

Ich schminke (wen?) meine Mutter. – Maluję (kogo?)moją mamę.

 

W języku polskim zaimek zwrotny „się” ma niezależnie od osoby tą samą formę, a w języku niemieckim ulega odmianie przez osoby i liczby. Pod uwagę trzeba też wziąć to, czy czasownik wymaga użycia biernika (Akkusativu) czy celownika (Dativu).

sich fühlen – czuć się A.

ich fühle mich*

du fühlst dich*

er fühlt sich

wir fühlen uns

ihr fühlt euch

Sie fühlen sich

sich wünschen – życzyć sobie D.

ich wünsche mir*
du wünschst dir*

er wünscht sich

wir wünschen uns

ihr wünscht euch

Sie wünschen sich

*Jak możemy zauważyć formy są inne tylko w pierwszej i drugiej osobie liczby pojedynczej.

 

► W niektórych przypadkach czasownik będziemy mogli połączyć zarówno z biernikiem, jak i celownikiem. Jeśli „sich” wystąpi w Akkusativie, to przetłumaczymy je jako „się”, a jeśli w zdaniu pojawi się „sich” w Dativie, to po polsku będzie oznaczać „sobie”.

 

Ich wasche mich. – Myję się.

Ich wasche mir die Hände. – Myję (sobie) ręce

 

Du ziehst dich an. – Ubierasz się.

Du ziehst dir eine Bluse an. – Zakładasz (sobie/na siebie) bluzkę.

 

Ich rasiere mich jeden Tag. – Golę się codziennie.

Ich rasiere mir den Bart. – Golę (sobie) brodę.

 

 

Autor: Sandra – lektorka języka niemieckiego w szkole Lingua Pro w Bydgoszczy